Nadchodzący wielkimi krokami nowy rok kalendarzowy oznacza nowe stawki podatku od środków transportowych, którym objęte są również samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i autobusy. Wszystko wskazuje na to, że właścicieli środków transportowych podlegających tej opłacie czekają podwyżki, ponieważ nowe stawki maksymalne ogłoszone przez Ministra Finansów w lipcu br. są o około 15% wyższe niż dotychczasowe. Choć nie można oczywiście zapominać, że ostatnie zdanie w tym przedmiocie należy do rady gminy.
Jakich pojazdów dotyczy podatek od środków transportowych?
Podatek od środków transportowych należy, obok między innymi podatku od nieruchomości, czy podatku rolnego, do podatków lokalnych, a więc stanowiących dochód samorządów terytorialnych, nad którymi samorządy te posiadają władztwo podatkowe. Ich uregulowanie nastąpiło w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają pojazdy ciężkie, do których zalicza się w szczególności samochody ciężarowe o DMC przekraczającej 3,5 tony, autobusy, czy ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą. Szczegółowy wykaz wszystkich opodatkowanych środków transportu znajduje się w art. 8 ww. ustawy.
Ze zwolnienia skorzystać mogą natomiast między innymi pojazdy zabytkowe oraz pojazdy specjalne.
Kto płaci podatek od środków transportowych?
Do opłacania podatku od środków transportowych zobligowani są w pierwszej kolejności właściciele tych środków transportowych, będący osobami fizycznymi lub prawnymi.
Ustawa nakazuje jednak traktować jak właścicieli również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium RP jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.
W sytuacji, gdy środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób, obowiązek podatkowy ciąży natomiast solidarnie na wszystkich współwłaścicielach.
W jakich terminach płaci się podatek od środków transportowych?
Podatek od środków transportowych, z pewnymi wyjątkami, płaci się co do zasady w dwóch ratach, proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego.
- Pierwsza rata powinna zostać opłacona do dnia 15 lutego każdego roku.
- Drugą ratę płaci się natomiast do 15 września każdego roku.
Gdyby jednak obowiązek podatkowy powstał po dniu 1 lutego, ale przed dniem 1 września danego roku, pierwszą ratę należy uiścić w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, a drugą do dnia 15 września danego roku.
Z kolei w przypadku obowiązku podatkowego powstałego od dnia 1 września danego roku, opłatę tę, w odróżnieniu od dwóch powyższych przypadków, płaci się jednorazowo. Właściciel pojazdu, na którym ciąży ten obowiązek, powinien dokonać płatności w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Wraz z zapłatą podatku właściciele środków transportowych są także zobowiązani do tego, by składać, właściwemu organowi podatkowemu deklaracje na podatek od środków transportowych na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru. Deklarację tę składają w terminie do dnia 15 lutego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku.
Stawki maksymalne podatku od środków transportowych w 2024 r.
Stawki maksymalne podatku od środków transportowych znajdują się w art. 10 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Górne granice stawek podatku od środków transportowych obowiązujące w danym roku podatkowym są corocznie zmieniane na następny rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wskaźnik cen ustala się na podstawie komunikatu Prezesa GUS ogłoszonego w Monitorze Polski w terminie 20 dni po upływie pierwszego półrocza.
Do ogłaszania stawek maksymalnych podatku od środków transportowych, w drodze obwieszczenia, upoważniony jest minister właściwy do spraw finansów publicznych. Obwieszczenie na 2024 r. zostało wydane przez Ministra Finansów 21 lipca 2023 r.
Górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2024 r. prezentują się następująco:
1) od samochodu ciężarowego o DMC powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu:
a) powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 1173,19 zł
b) powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 1957,12 zł
c) powyżej 9 ton – 2348,52 zł
2) od samochodu ciężarowego o DMC równej lub wyższej niż 12 ton – 4481,57 zł
3) od ciągnika siodłowego lub balastowego, przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o DMC zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton – 2739,90 zł
4) od ciągnika siodłowego lub balastowego, przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o DMC zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton, w zależności od DMC zespołu pojazdów:
a) do 36 ton włącznie – 3463,95 zł
b) powyżej 36 ton – 4481,57 zł
5) od przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają DMC od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego – 2348,52 zł
6) od przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają DMC równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego, w zależności od DMC zespołu pojazdów:
a) do 36 ton włącznie – 2739,90 zł
b) powyżej 36 ton – 3463,95 zł
7) od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy:
a) mniejszej niż 22 miejsca – 2773,16 zł
b) równej lub większej niż 22 miejsca – 3506,02 zł
Ważne: Podane powyżej stawki to stawki maksymalne. Są one wyższe od obowiązujących w 2023 r. o około 15%. Nie można natomiast zapominać, że ostateczna wysokość należnego podatku będzie zależeć od decyzji podjętej przez władze poszczególnych gmin. Jak wynika bowiem z art. 10 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, wysokość stawek podatku od środków transportowych określa rada gminy, w drodze uchwały. Roczna stawka tego podatku nie może przekroczyć jednak ustalonych przez Ministra Finansów stawek maksymalnych. To, czy do podwyżek faktycznie dojdzie, będzie zależeć zatem od podjęcia przez radę gminy stosownej uchwały, na co mają one czas do końca br. kalendarzowego.
W odniesieniu do pojazdów wymienionych w pkt 1, 3, 5 i 7 rada gminy może w dodatku zróżnicować wysokość obowiązujących stawek, biorąc pod uwagę w szczególności rok produkcji, wpływ na środowisko i liczbę miejsc do siedzenia.
Stawki minimalne podatku od środków transportowych w 2024 r.
Podatek od środków transportowych jest ograniczany nie tylko przez stawki maksymalne, ale i minimalne. Stawki minimalne określono w załącznikach nr 1 – 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Również i one są corocznie przeliczane na następny rok podatkowy, tym jednak razem zgodnie z procentowym wskaźnikiem kursu euro na pierwszy dzień roboczy października danego roku w stosunku do kursu euro w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. Jeżeli wskaźnik ten jest niższy niż 5%, stawki określone w załącznikach nr 1–3 nie ulegają zmianie w następnym roku podatkowym.
Z taką sytuacją mamy do czynienia obecnie, ponieważ stawki minimalne podatku od środków transportowych na 2024 r. nie zmieniły się. Tutaj zatem obowiązywać będzie taki sam pułap, jak obecnie. Ich aktualny wykaz znajduje się w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 12 października 2023 r. w sprawie stawek minimalnych podatku od środków transportowych obowiązujących w 2024 r.
Jeśli potrzebują Państwo profesjonalnej pomocy prawnej w zarządzaniu firmą transportową, w tym w prowadzeniu jej spraw rachunkowych i księgowych, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią LEGALTRANS, która jest wyspecjalizowana w obsłudze przedsiębiorstw z branży TSL.
